Pełna nazwa Zakonu Paulinów brzmi: Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika (Ordo Sancti Pauli Primi Eremitae). Wzięta została od imienia św. Pawła pustelnika z Teb, który żył w południowym Egipcie w latach 228-341, a którego Kościół uroczyście uznał za pierwszego pustelnika podczas kanonizacji, mającej miejsce w 491 r. w Rzymie, za pontyfikatu papieża Gelazego I

    Wiadomości o życiu św. Pawła przekazał jego uczeń - św. Antoni Opat, o wiele bardziej znany od swego Mistrza. Spisał je później św. Hieronim doktor Kościoła. Św. Paweł - Pustelnik znalazł się na pustyni uciekając przed prześladowaniami cesarza Decjusza. Prowadząc tam życie modlitwy, umartwienia i pokuty przeżył w ścisłym zjednoczeniu z Bogiem ponad 100 lat. Po śmierci Pawła założony został na Synaju, istniejący do dzisiaj, klasztor, wzorujący się na zasadach, jakimi kierował się św. Paweł Pierwszy Pustelnik. Na szerszą skalę ruch pustelniczy rozwinął się w Europie dopiero jednak w XIII wieku.

ZARYS DZIEJÓW ZAKONU

    Zakon Pauliński powstał na ziemi węgierskiej. Bartłomiej, biskup Pecs - benedyktyn z opactwa Cluny - zapragnął założyć pustelniczy klasztor, który byłby prawdziwą oazą modlitwy i pokuty. Między rokiem 1215 i 1225 na górze Patacs został zbudowany taki klasztor - pustelnia pod wezwaniem św. Jakuba. Biskup Bartłomiej nadał żyjącym tu pustelnikom własną regułę. Jednakże za ojca i założyciela zakonu paulińskiego uważa się bł. Euzebiusza z Ostrzyhomia, który pod wpływem objawienia przedstawiającego wiele małych płomieni, łączących się w jeden wielki płomień, razem z pierwszymi swymi uczniami - Stefanem i Benedyktem założył na górze Pilis klasztor Św. Krzyża, gdzie od razu zaczęli żyć według wzoru św. Pawła Pierwszego Pustelnika, kultywując szczególnie nabożeństwo do Matki Bożej. W 1250 r. oba klasztory połączyły się pod przewodnictwem bł. Euzebiusza. W 1262 r. korzystając ze wsparcia św. Tomasza z Akwinu, uzyskał błogosławieństwo papieża Urbana IV dla Zakonu. Dopiero w 1308 r. papież Klemens V zatwierdził dla zakonu regułę św. Augustyna, a rok później pierwsze konstytucje zakonne. Z Węgier Zakon Paulinów rozprzestrzenił się na obszar Chorwacji, gdzie powstało około 50 klasztorów, zaś w Remete zbudowano pierwsze sanktuarium maryjne Zakonu. W Chorwacji wprowadzono po raz pierwszy pauliński brewiarz i mszał. Paulini prowadzili własne szkoły, także uniwersytet. Spośród paulinów wywodzili się biskupi, nawet 1 kardynał - męczennik.

    Do Polski paulini zostali sprowadzeni w roku 1382 przez księcia śląskiego Władysława Opolczyka, który dla opieki nad Cudownym Obrazem, przywiezionym z Rusi ufundował pierwszy klasztor pauliński na Jasnej Górze w Częstochowie.

    Szczyt swego rozwoju Zakon paulinów osiągnął w XVI wieku, kiedy to w krajach Europy, a nawet w Palestynie i Egipcie w 8 prowincjach istniało 300 klasztorów. Klęska wojska węgierskiego pod Mohaczem w 1526 r. przyniosła wielkie spustoszenie Zakonu. Turcy zburzyli dziesiątki klasztorów, spłonęły archiwa i biblioteki, zakonnicy ponieśli męczeńską śmierć. Reszty dopełniła reformacja.

    Odbudowa Zakonu związana była ze zmianą jego charakteru z pustelniczo-kontemplacyjnego na kontemplacyjno-apostolski. Prowincja polska, z jej głównym Sanktuarium na Jasnej Górze, stała się jednym z najsilniejszych centrów życia paulińskiego. Wśród najznamienitszych członków Prowincji wymienić należy O. Augustyna Kordeckiego i O. Stanisława Oporowskiego - kandydatów na ołtarze.

KULT MATKI BOŻEJ

    Szczególnym znamieniem duchowości paulińskiej od początku istnienia Zakonu jest rozwijanie i szerzenie kultu Matki Bożej. "Najświętsza Maryja Panna, Królowa Pustelników - jak głoszą Konstytucje Zakonu - jest Matką i szczególną opiekunką Zakonu. Wyrażali to nasi Ojcowie już od najdawniejszych czasów aż po ostatnie kapituły generalne, na których zawierzano Jej całą naszą wspólnotę paulińską oraz oddawano Jej najwyższą władzę w Zakonie. Dlatego ukazywanie Maryi w misterium Chrystusa i Kościoła, naśladowanie Jej życia oraz krzewienie Jej czci jest szczególnym znamieniem paulińskiej duchowości. Podobnie też nasza działalność apostolska powinna posiadać charakter maryjny, zwłaszcza w powierzonych Zakonowi sanktuariach, wśród których naczelne miejsce zajmuje Jasna Góra w Częstochowie".

PAULINI DZISIAJ...

    Celem Zakonu Paulińskiego jest kontemplowanie Boga w samotności, kultywowanie modlitwy liturgicznej i realizowanie ducha pokuty, krzewienie kultu Bogarodzicy, działalność apostolska w służbie Kościoła i bliźnich, a więc głoszenie słowa Bożego, sprawowanie sakramentów a zwłaszcza sakramentu pokuty. Aktualnie w Polsce poza Jasną Górą, gdzie mieści się Kuria Generalna Zakonu, klasztory paulińskie znajdują się : we Wrocławiu, w Krakowie na Skałce, w Warszawie, Leśniowie, Leśnej Podlaskiej, Wieruszowie, Włodawie, Brdowie, Toruniu, Oporowie k/Kutna, Biechowie, Paulinach-Mochowie, Wielgomłynach, Łęczeszycach i na Bachledówce k/Zakopanego i w Starej Błotnicy. Poza Polską klasztory paulińskie znajdują się na Węgrzech, w Chorwacji, na Ukrainie i Białorusi, w Czechach i na Słowacji, w Niemczech, Belgii, we Włoszech, w Stanach Zjednoczonych, Australii, Kamerunie i Południowej Afryce. W około 50 klasztorach żyje około 500 białych paulińskich ojców i braci.

PAULINI W STAREJ BŁOTNICY

    Od 8 września 2000 r. z woli Bożej przez posługę ś.p. Ks. Bp. Jana Chrapka Zakon Pauliński prowadzi działalność duszpasterską w Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Starej Błotnicy. Ks. Biskup powierzając Sanktuarium Paulinom mówił: "Zróbcie wszystko, aby to miejsce było Sanktuarium obecności Maryi okazującej modlącym się tu pielgrzymom swe wstawiennicze zatroskanie". Kościół w Błotnicy oprócz funkcji Sanktuarium jest jednocześnie kościołem parafialnym. Stąd też Ojcowie Paulini podejmują posługę: parafialną w tym katechetyczną oraz pielgrzymkowo - sanktuaryjną. W miarę możliwości głoszą rekolekcje i misje. Aktualnie w Starej Błotnicy przebywa 5 zakonników.